na wieczne czasy
  • w Wilanowie czy na Wilanowie?
    17.11.2011
    17.11.2011
    Szanowni Państwo,
    nigdzie nie znalazłem jednoznacznej odpowiedzi, czy prawidłową formą jest raczej „Mam dom w Wilanowie” (dzielnica Warszawy), czy też „Mam dom na Wilanowie”. Funkcjonują różne mniej lub bardziej wiarygodne teorie (np. oparte o prawdy historyczne), których nie będę przytaczał. Może obie formy są dopuszczalne. Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
    Pozdrawiam,
    mazzi
    PS. Nie wierzę, że limit mnie tym razem „nie dopadł”, próbowałem codziennie od dwóch miesięcy :)
  • Akapit w wywiadzie

    19.11.2020
    19.11.2020

    Dzień dobry,

    w jaki sposób powinno się zapisywać dłuższe odpowiedzi w wywiadzie? Czy cała odpowiedź stanowi całość i nie wprowadzamy w jej obrębie akapitów? Czy przy dłuższej odpowiedzi można kolejne jej części (jeśli pytanie dotyczyło kilku kwestii) zaczynać od nowego akapitu?

    Dziękuję i pozdrawiam

    Ewa

  • Staropolszczyzna w wersji audio?

    12.03.2013
    12.03.2013

    Gdzie można znaleźć nagranie audio brzmienia starodawnej polszczyzny, tj. rekonstrukcji aktorskiej sposobu, w jakim dawniej potocznie mówiono?

  • szopenfeld
    18.06.2012
    18.06.2012
    Dzień dobry!
    Chciałem dziś zapytać o szopenfeld, technikę kradzieży sklepowej. Jakie jest pochodzenie tego słowa? Czy można datować jego pojawienie się w polszczyźnie?
  • Adaptacja fleksyjna zapożyczeń

    10.01.2024
    29.12.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym dopytać w sprawie nieodmienności wyrażeń łacińskich typu modus operandi. W słowniku można odnaleźć sformułowanie, że wyrażenie w każdej formie jest takie samo. Dla osób znających jednak język łaciński zdania „analiza modus operandi sprawcy”, a tym bardziej „są różne przykłady modus operandi sprawców” wygląda co najmniej dziwacznie. Czy można jednak stosować odmianę takich zwrotów i budować zdania typu „analiza modi operandi”? Jaka jest też przyczyną tej nieodmienności? Z góry dziękuję za pomoc.


    Z wyrazami szacunku

    Daniel

  • Gadu-gadu, a walizka po peronie skacze
    29.06.2012
    29.06.2012
    W Polityce z 23 marca 2002 Ludwik Stomma napisał m.in.: „I taką właśnie porę roku wybrał nasz ukochany minister zdrowia, by zrobić istny podrzut myszaty (jest i taka ohyda), ogłaszając, iż środki antykoncepcyjne nie będą refundowane. Oczywiście gadu-gadu, a walizka po peronie skacze (…)”. Jakie jest źródło owego powiedzenia o skaczącej walizce? Wielu 50- i 60-latków z mojego otoczenia go używa.
  • i tak
    28.03.2013
    28.03.2013
    Czy używanie zwrotu I tak / I tak na przykład (rusycyzm?) na początku zdania jest zgodne z normami polszczyzny? Jeśli tak, to czy postawienie przecinka po ww. zwrotach jest błędem? Przykłady:
    I tak nazwisko van Gogha pojawia się już w pierwszym rozdziale powieści, w związku z portretem protagonisty.
    I tak na przykład większość z was prawdopodobnie zna pojęcie odporności stada.
  • ława, ławka, ławkować

    17.04.2023
    17.04.2023

    Ostatnio – przy okazji internetowej dyskusji o zakazie jeżdżenia po chodniku (autem, rowerem, hulajnogą itp. bo – jak stwierdził autor „chodnik z nazwy jest do chodzenia”) zaczął mnie trapić problem polskiego słowotwórstwa a mianowicie słowa „ławka”.

    Do czego służy ławka? Wg definicji Słownika Języka Polskiego PWN to ławka

    1. «mebel do siedzenia dla kilku osób, często z oparciem»

    2. «stolik z krzesłami w klasie, sali dla uczniów, studentów itp.»

    ale żadne z nich nie sugeruje czasownika („ławkować”) i co on mógłby oznaczać (por. siedzisko – rzecz do siedzenia)


    Skąd do języka polskiego trafiło słowo „ławka”?


    Pozdrawiam

  • Odyseusz, ale Zeus
    19.11.2014
    19.11.2014
    Dzień dobry,
    dlaczego prawie wszystkie pobrane z greki i łaciny nazwy własne kończące się w oryginalnej wymowie na -eus (i tak zaadaptowane w wielu innych językach europejskich) w polszczyźnie są wymawiane i pisane z -sz? takie jak Wezuwiusz, Orfeusz, Odyseusz, Heweliusz? Prawie, bo przynajmniej Zeus pozostał Zeusem.
    Pozdrawiam
    Jarek Hirny-Budka
  • Okolicznik, dopełnienie, a może jeszcze coś innego?

    2.10.2023
    2.10.2023

    Dzień dobry, w zdaniu: „ma mieć na pieczy” określenie na pieczy będzie okolicznikiem miejsca czy dopełnieniem?

    Bardzo dziękuję za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego